Futbol, dünya genelinde en popüler sporlardan biri olarak kabul edilir ve oynandığı yıllar boyunca hem oyunun kendisi hem de futbol topu çeşitli değişimlere uğramıştır. Bize şu an tutku sağlayan futbol ve onun biricik öznesi olan futbol topunun tarihi gelişimine birlikte bakalım.
Tarihin derinliklerine uzanan köklü bir geçmişe sahip olan futbol ilk nerede oynandı tam olarak bilmiyoruz. M.Ö. 2. ve 3. yüzyıllarda antik Çin’de “Cuju” adı verilen bir oyun olarak oynanmış.
Bu oyun, bir topun bir hedefe atılması üzerine kuruluydu. Bu erken dönemlerde futbol topu, genellikle deriden dikişli bir yapıda, içi saman, saç veya başka malzemelerle doldurulmuş şekilde yapılmaktaydı.
Antik Mısırlılar ve Aztekler de buna benzer oyunları yuvarlak şekle getirdikleri ipler ve hayvan derileriyle oynamaya başlamışlardı.
Ancak, bu dönemlerde futbol topunun yapımında kullanılan malzemeler ve detaylar hakkında kesin bilgilere sahip olmak zor olsa da, çoğunlukla doğal malzemelerin kullanıldığı ve topun genellikle deriyle kaplandığı düşünülmekte.
Futbolun modern versiyonu, 19. yüzyılda İngiltere’de şekillenmeye başladı. Bu dönemde, futbol topunun tasarımında da önemli değişiklikler gerçekleşti. Aşağıda ilk futbol topunu görüyorsunuz.
1855 yılında Charles Goodyear, kauçuktan yapılan ilk futbol topunu geliştirdi. Bu, futbol topunun yapısında önemli bir dönüm noktasıydı.
1888’de, İngiliz futbol kurallarını belirleyen Futbol Birliği kuruldu. Bu kurul, futbol topunun standartlarını da belirlemeye başladı. Bu dönemde futbol topları, içi hava dolu kauçuk balonlarla doldurulmuş kumaş malzemelerden yapılmaya başlandı.
İngiliz mucit H.J. Lindon, futbol topunun geliştirilmesi ve iyileştirilmesi konusunda önemli katkılarda bulundu. Futbol topunun dış kısmını korumak için deri kaplama kullanımı da onun ürettiği toplar sayesinde gerçekleşti.
Futbol topu, 20. yüzyılda daha da mükemmelleşti. 1930’da düzenlenen ilk FIFA Dünya Kupası’nda, ilk kez resmi bir futbol topu kullanıldı. Bu top, Uruguay’da gerçekleşen turnuvada kullanılan T-model adı verilen bir top oldu. T-model, deriden yapılmış ve içi hava dolu bir kauçuk balonla desteklenmişti.
1970’lerde, Adidas Tango adı verilen top, ilk kez 32 panel tasarımıyla piyasaya sürüldü ve futbol topu üretiminde bir dönüm noktası oldu.
Her büyük turnuvada futbol toplarının şekli değişse de belli standartları hala koruyor.
enel olarak kabul edilen FIFA standartlarına göre, futbol toplarının çapı 68 ila 70 cm (27 ila 28 inç) arasında olmalıdır. İç basınç ise 0.6 ila 1.1 atmosfer (8.5 ila 15.6 psi) arasında olmalıdır.
Yeni nesil toplarda ise artık sensörler bulunuyor. Bu sensörler hem ofsayt, çizgi teknolojisi gibi konularda yardımcı olurken; futbol topundan gelen veriler işlenerek topun hangi şiddette nasıl tepkiler verdiğini de ölçmemize yardımcı oluyor.
Milyarlarca insanı ekrana kilitleyen bu en kusurlu-kusursuz oyunu daha eğlenceli hale getirebilmek için futbol topunun evrimini beraber inceledik.
Sizin en beğendiğiniz toplar hangileriydi? Yorumlarda buluşalım!
